Ontbreekt het jou ook wel eens aan inspiratie en of motivatie om de dingen te doen die je graag zou willen of die gewoon moeten? Dat gevoel overkomt ons allemaal wel eens. Wanneer lukt het je wel die inspiratie en of motivatie te vinden die je nodig hebt om doelen te bereiken. We weten allemaal hoeveel je meer gedaan krijgt op het moment dat je extreem gemotiveerd aan het werk bent of dat nu in een privé of een werksituatie is. Het vervelende is dat het gevoel van motivatie vaak maar van korte duur is en dat je daarna meestal weer terugvalt in je oude patronen. Elke dag was je jezelf opnieuw, poets je jouw tanden, kook je eten, doe je de was, maak je jouw huis schoon, als het maar aan jouw basisbehoeftes voldoet. Word je er door geïnspireerd of gemotiveerd? Wat zijn jouw triggers of drijfveren? Of word je juist geïnspireerd of gemotiveerd door anderen?
Iemand die inspireert is een persoon naar wie jij graag luistert, die je bindt, vaak omdat hij of zij een visie of missie uitdraagt, charismatisch is en vol energie en met grote overtuiging zijn of haar verhaal vertelt. Jij wordt meestal geïnspireerd als aan bepaalde behoeftes wordt voldaan.
Bij het motiveren van anderen gaat om het hebben van vertrouwen in mensen en het scheppen van randvoorwaarden. En ook over het hebben van beweegredenen of motieven om in actie te komen. Mensen komen in actie als ze een doel voor ogen hebben. Een doel dat voorziet in een bepaalde behoefte. Mensen motiveren betekent dus dat je ze beweegredenen geeft om een bepaald doel te bereiken dat voorziet in hun behoefte. Het werkt echter veel beter als mensen hun eigen beweegredenen hebben.
Wij als mens hebben verschillende behoeftes en ordenen deze behoeftes automatisch naar belangrijkheid. Bij iedereen zijn dezelfde behoeftes te herkennen en zijn deze behoeftes ook op dezelfde manier geordend. Deze theorie is in 1943 beschreven door Abraham Maslow. Dat deed hij in de vorm van een piramide. Deze piramide is van toepassing op elk mens in elk land of situatie. De verschillende behoeftes in de piramide zijn van heel belangrijk beneden in de piramide tot minder belangrijk in de top van piramide gezet. De onderste behoeftes van de piramide zijn dan ook de behoeftes die wij met z´n allen het liefst vervuld zien worden. Volgens Maslow zouden wij als deze onderste behoefte niet vervuld is, ons niet bezig kunnen houden met de volgende behoeftes in de hogere lagen van de piramide.
Er zijn vijf fases die ieder mens nastreeft volgens de piramide, die ik hieronder kort beschrijf.
De eerste fase bestaat uit organische en lichamelijke behoeftes, denk bijvoorbeeld aan slaap, voedsel, drinken en het uitscheiden van ontlasting. Maar ook seks en andere lichamelijke zaken zoals sport en comfort.
De tweede fase gaat over de behoefte naar lichamelijke veiligheid en zekerheid, waar de mens zich gaat verenigen in een groep om zo zichzelf te kunnen verdedigen tegen andere soorten. Dit kan bijvoorbeeld de buurt, het gezin of het bedrijf zijn. Typische voorbeelden zijn: huisvesting, werk en relaties. Oftewel een uitgebreid stelsel van sociale zekerheid.
De derde fase siert zich met de behoefte aan saamhorigheid, liefde, vriendschap en positieve relaties.
De vierde fase omvat de behoeftes naar waardering, zelfrespect en erkenning. Al deze behoeftes zijn te koppelen aan het wederzijds respect wat je krijgt in een groep en om het aanzien in groepsverband te verhogen; het belang hechten aan de status in sociaal verband.
De allerlaatste fase van behoeftes is simpelweg de behoefte aan zelfverwerkelijking. Dit wil zeggen dat elk mens als laatste behoefte zichzelf wil ontwikkelen tot een uniek mens met een unieke persoonlijkheid.
Afhankelijk van jouw situatie zit jij op een bepaald niveau in die piramide. Als je geïnspireerd wordt word je meestal aangesproken op de hogere niveaus van de piramide, zoals waardering en zelfontplooiing. Het gaat dan niet (meer) over macht, geld of status, maar veel meer over een (persoonlijk) doel hebben in jouw leven. Noem het maar zingeving. Wat is het nut (de zin) van jouw leven en hoe acteer jij daarin? Welke levensdoelen heb jij voor ogen? Wie inspireert jou om die doelen de bereiken?
In onze samenleving kennen wij natuurlijk allemaal inspirerende leiders, zoals Gandhi, Martin Luther King, Nelson Mandela, Steve Jobs en misschien ook wel Barack Obama. Niet elke leider zal jou aanspreken. Dat hoeft ook niet. Dichter bij huis ken jij vast ook wel mensen die inspirerend zijn. Vaak zijn het de mensen die in jouw ideale plaatje passen, op dezelfde golflengte zitten. Ga jij voor zo iemand door het vuur? Je bent nieuwsgierig als zij het woord nemen, je bent een en al oor, geboeid omdat zij een verhaal hebben dat jou inspireert, motiveert en enthousiasmeert. Het gaat dat meestal niet over het doel op zich maar meer over de weg om resultaat te halen waar inspiratie juist het middel is om daar te komen. Als je iets wilt bereiken is inspiratie en betrokkenheid van groot belang. Als jij je betrokken voelt zal je er eerder voor gaan dan als je geen verbinding hebt. Mensen met een visie verzamelen mensen om zich heen, het wordt dan een soort een anker voor veel mensen. Zij hebben het vermogen een overstijgend verhaal te vertellen, mensen op een zodanige wijze weten te inspireren zodat zij zich gewaardeerd voelen die in de pas lopen met hun eigen idealen. Het meest komt dit voor in organisaties maar ook binnen privékringen zie je dit steeds vaker. De taal die gesproken wordt is meestal hetzelfde, op één niveau. Dat maakt het laagdrempelig. Meestal zie je ook dat er vertrouwen geboden wordt en een veilige omgeving geschapen. Hierdoor gaat de motivatie omhoog en leidt dit in de regel ook tot beter presteren of het nu privé of zakelijk is dat maakt echt niet uit. Mensen zijn dan oprecht trots. Groeien in hun zelfvertrouwen. (Werk)plezier is daar dan weer een gevolg van. Je kunt meer als je blij bent, lekker in je vel zit, je gewaardeerd voelt.
Wat is de invloed op de ander? Hoe kun je iemand motiveren. Inspiratiegoeroe Stephen Covey heeft ooit een model ontwikkeld die gaat over invloed en betrokkenheid in de vorm van een cirkel. De cirkel van betrokkenheid is een hele grote cirkel. Je kunt immers op heel veel zaken betrokkenheid voelen. De cirkel van invloed is kleiner dan de cirkel van betrokkenheid. Op veel zaken waarop jij je betrokken voelt, heb je geen invloed. Hoe zit het dan precies met die cirkel van invloed? In de cirkel van invloed heb je twee soorten invloed: direct en indirect. Onder directe invloed verstaan we dat het 1-op-1 werkt. Als je bijvoorbeeld jezelf motiveert om een korte pauze te nemen om nieuwe energie op te doen, dan heb je daar direct invloed op. Je kunt het zelf gaan doen. Maar stel dat je de ander motiveert om een korte pauze te nemen. Daar heb je geen directe invloed op! Dat kun je niet zelf voor elkaar krijgen. Daar heb je de medewerking van de ander bij nodig. Dat is indirecte invloed! Het ‘slechte’ nieuws is dus dat je mensen alleen kunt motiveren via indirecte beïnvloeding! Want de enige die je direct kunt beïnvloeden dat ben je zelf. Hé, dat is even een tegenvaller! Het leek juist zo mooi om je bezig te houden met ‘de ander’. Maar nee, zo werkt het helaas niet. Mensen kunnen alleen zichzelf motiveren. Maar er is ook ‘goed’ nieuws! Het goede nieuws is, dat jij je directe invloed kunt gebruiken om jezelf te motiveren! Als je jezelf motiveert, dan heb je een scala van mogelijkheden om mensen indirect te beïnvloeden. Hoe creatiever je omgaat met je directe invloed op jezelf, des te meer kansen je creëert om de ander indirect te beïnvloeden. Je kunt met je indirecte invloed namelijk mensen wel degelijk motiveren. Als je het tenminste goed aanpakt! Ik gebruik nu mijn indirecte invloed op jou door je vijf tips te geven die jou kunnen helpen. Ze helpen je om jouw indirecte invloed op anderen optimaal te benutten! Waardoor jij je doelstelling om mensen te motiveren realiseert en daarmee je veranderwens vervult!
Tip 1. Zorg voor een duidelijke veranderdoelstelling
Wat wil je met de verandering precies bereiken? Wat is het probleem dat je ermee oplost? Wat gaat er beter als de verandering klaar is?
Tip 2. Geef aan in welke behoefte de veranderdoelstelling voorziet
Waarom is de verandering noodzakelijk? Gaat het om slimmer werken? Gaat het om een betere samenwerking? Wordt het werk behouden? Wordt het werk leuker en interessanter?
Tip 3. Wat zijn jouw beweegredenen voor deze veranderdoelstelling?
Welke beweegredenen heb jij om aan deze verandering mee te werken? Wat motiveert jou? Waardoor kom jij in beweging? Waardoor wordt jij geprikkeld?
Tip 4 Ga ‘open’ in gesprek met je mensen
De eerste drie tips zijn bedoeld als voorbereiding op het open gesprek. Gebruik ze om mensen duidelijk te maken wat er moet veranderen, waarom dat noodzakelijk is en welke beweegredenen er zoal voor zijn. Ga vervolgens na hoe dat bij de mensen zit die jij wilt motiveren. Sluiten hun behoeften aan bij de behoefte die jezelf hebt? Wat zijn hun beweegredenen? Leg verbindingslijnen!
Tip 5 Gebruik de ‘kunst van het vragen stellen’
Stel zo veel mogelijk open vragen aan de ander. Wees nieuwsgierig! Neem geen genoegen met het eerste antwoord op een vraag. Vraag door! Vraag naar achterliggende behoeften, vraag naar drijfveren. Wat maakt dat de ander in beweging komt? Waarvan wordt de ander enthousiast? Waar krijgt de ander energie van? Welke behoefte van de ander wordt met de veranderdoelstelling vervuld?
